De rol van kappers in het bespreken van huiselijk geweld met klanten
Achter de spiegels van een kapsalon gaat meer schuil dan alleen een knipbeurt of een nieuwe kleur. Kappers zijn vaak goed in luisteren, vragen stellen en verhalen onthouden, waardoor persoonlijke of emotionele gesprekken in de kappersstoel naar boven kunnen komen. De vertrouwensband tussen kappers en de klant in stelt kappers in staat om mogelijke signalen van huiselijk geweld op te vangen.
Kappers ...
…. hebben vaak een vertrouwensband met hun klanten
…. hebben vaak persoonlijke gesprekken met klanten over familie, relaties, (mentale) gezondheid of financiële problemen
…. gebruiken (bijna) dagelijks in hun werk gespreksvaardigheden. Ze kunnen goed luisteren, vragen stellen en onthouden wat er een vorige keer door een klant is vertelt.
…. kennen vaak het sociale netwerk van hun klant. Soms hebben ze die mensen ontmoet, soms hebben ze er enkel verhalen over hebben gehoord in hun gesprekken met klanten.
…. geven aan nauwelijks training te krijgen over gespreksvaardigheden en het signaleren van huiselijk geweld of (ex-)partnergeweld in hun kappersopleiding.
…. kunnen te maken krijgen met klanten die huiselijk geweld en (ex-)partnergeweld meemaken.
‘Een therapeut die ik ooit knipte, legde me uit dat we een voorsprong hebben omdat wij mensen aanraken. We zijn letterlijk dichtbij. Dat we achter mensen staan en oogcontact hebben via de spiegel, helpt ook.’
Wat is huiselijk geweld (HG)?
Huiselijk geweld komt veel voor en bestaat uit verschillende geweldsvormen, bijvoorbeeld, (ex-)partnergeweld, kinder- mishandeling en ouderenmishandeling. Het kan verschillende vormen aannemen, zoals fysiek, emotioneel, seksueel of financieel geweld of misbruik. Slachtoffers van huiselijk geweld vinden het vaak moeilijk om hierover te praten, ze schamen zich of zijn bang. Dit is waar kappers een verschil kunnen maken.
Welke vormen van huiselijk geweld zijn er?
- Lichamelijk geweld
Hierbij kun je denken aan fysiek contact, zoals slaan, steken, knijpen, wurgen, trappen, maar ook nog ingrijpender zoals moord. - Psychisch geweld
Dit wordt ook wel emotionele mishandeling . Het slachtoffer wordt bijvoorbeeld gemanipuleerd, gekleineerd, gepest, geïsoleerd of geïntimideerd door iemand. - Stalking
Stalking is het continu lastig vallen van iemand, waardoor deze persoon zich niet meer veilig voelt. Dit kan zich uiten in het achtervolgen van iemand, berichtjes sturen of ongewenste telefoontjes - Seksueel geweld
Dit wil zeggen seksuele handelingen waar geweld bij komt kijken. Onder seksueel geweld wordt onder andere verkrachting en aanranding verstaan of gedwongen (onbeschermde) seksuele handelingen (met partner of anderen). - Financieel misbruik
Financieel misbruik is ongewenst gebruik van geld of andere bezittingen. Denk aan het niet mogen studeren of werken, geen eigen betaalpas of geld mogen hebben, eigen loon aan een ander moeten geven, een ander die schulden maakt op de naam van het slachtoffer.
Hoe kan je als kapper huiselijk geweld
signaleren bij klanten?
Je kan het bijvoorbeeld herkennen aan:
- Verwondingen aan het lichaam, zoals blauwe plekken
- De klant maakt gespannen of geschrokken reacties bij aanrakingen, vermijd oogcontact, of maakt een nerveuze of teruggetrokken indruk.
“Het is een enorme trigger voor haar als ik aan haar hoofd zit. Elke keer als ik haar hoofd optil om haar nek schoon te maken, dan verkrampt ze helemaal, omdat dat de plek was waar haar ex-man altijd op muntte” (Voor Haar project, Interview).
- Kennissen, partners of familieleden die met de klant naar de salon komen maken een agressieve of controlerende indruk.
- Uiterlijke verwaarlozing of een opmerkelijke verandering in het uiterlijk van de klant.
- Klanten die geen eigen geld of bankpas hebben en financieel afhankelijk van hun partner lijken te zijn:
“Ik heb hier klanten die hun haar laten doen en dan zeggen: mijn man betaalt dit wel. Ze hebben bijvoorbeeld geen eigen pinpas of hun man komt ze ophalen om te betalen. En soms wachten ze hier uren, tot hun man komt betalen” (Voor Haar project, Interview).
- De verhalen van klanten over relatie-, familie-, financiële, of mentale gezondheidsproblemen. Het is natuurlijk normaal dat ruzie of conflict voorkomt thuis, maar soms kan dit ook een teken zijn dat er meer speelt. Wat zegt je onderbuik gevoel?
Wat kan je doen als je huiselijk geweld
signaleert bij een klant?
Als kapper is het niet direct jouw taak om in te grijpen. Wel kan je een luisterend oor bieden aan het slachtoffer en diegene zich gehoord laten voelen. Klik hier voor tips. Ook kun je in verschillende situaties, contact opnemen met de volgende organisaties:
Is er sprake van direct gevaar?
Bel dan de Politie
bel 112
Wil je een (anonieme) melding maken?
Veilig Thuis
bel 0800-2000
website en chat veiligthuis.nl
Politie (geen spoed)
bel 0900-8844
website politie.nl
Wil je (anoniem) advies vragen of een klant verwijzen naar hulp?
Veilig Thuis
bel 0800 2000
Website en chat veiligthuis.nl
Sterk Huis
sterkhuis.nl
Voor vrouwen
safewomen.nl
Voor mannen
mannenmishandeling.nl
Huisarts
Centrum Seksueel Geweld
website en chat
centrumseksueelgeweld.nl
Zit jij ook wel eens met je handen in het haar?
Als kapper kunnen de verhalen van klanten of wat je ziet in de salon je soms ook te veel worden. Soms neem je de verhalen mee naar huis of is het lastig je eigen grens aan te geven. Wil je anoniem met iemand erover praten of advies vragen? Je kan contact opnemen met:
Veilig Thuis
bel 0800-2000
website en chat veiligthuis.nl
Centrum Seksueel Geweld
website en chat centrumseksueelgeweld.nl
Fier
website en chat fier.nl
MIND Korrelatie
bel: 0900-1450
of chat, mail of WhatsApp via mindblue.nl
Deze webpagina is een product van het Voor Haar project (2022-2023). Vanuit het Voor Haar project is onderzoek gedaan naar de mogelijke rol van kappers in de aanpak van huiselijk geweld. Dit project is uitgevoerd door het Radboudumc, i.s.m. Expertise centrum Huiselijk Geweld en Kindermishandeling, Sterk Huis en IMW Tilburg. Voor Haar is gefinancierd door Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving.
